به نقل از «تسنیم»

افقهی: توافق تهران ریاض بستری برای حل مشکلات منطقه از طریق سیاسی است

تاریخ انتشار: ۲۲ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۱۶۰۳۱

کارشناسان تحولات غرب آسیا با اشاره به امضای توافق از سرگیری روابط میان ایران و عربستان گفت: با امضای این توافق بستری فراهم می‌شود تا به دور از برخوردهای سلبی امنیتی- رسانه‌ای و فضای مجازی مشکلات را بتوان از طریق گفت‌وگو و فضای سیاسی حل و فصل کرد. - اخبار بین الملل -

«سید هادی افقهی» در گفت‌وگو با خبرنگار بین‌الملل خبرگزاری تسینم با اشاره به امضای توافقنامه از سرگیری روابط ایران و عربستان درباره تاثیرات آن بر تحولات منطقه گفت: این توافق نتیجه دو سال مذاکره است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دو کشور عراق و عمان میزبان این گفت‎وگوها بودند. پنچ دور مذاکره انجام شده که بیشتر شامل مسائل امنیتی است. توافقنامه از سرگیری روابط رسما توسط وزیران خارجه ایران و عربستان امضاء می‌شود تا وارد فاز سیاسی شویم. به همین دلیل،  آقای شمخانی رفت و این توافقنامه کلی را امضاء کرد.

این کارشناس تحولات غرب آسیا با بیان اینکه توافق اخیر ایران و عربستان تمام مسائل و مشکلات غرب آسیا را یک شبه حل نخواهد کرد، اظهار داشت: با امضای این توافق بستری فراهم می‌شود تا به دور از برخوردهای سلبی امنیتی- رسانه‌ای و فضای مجازی مشکلات را بتوان از طریق گفت‌وگو و فضای سیاسی حل و فصل کرد. در حقیقت، این شیوه و منش جمهوری اسلامی ایران برای حل و فصل مشکلات منطقه‌ای است چه در لبنان، چه در سوریه ، چه درع راق و چه دریمن.

 وی با اشاره به جنگ اوکراین گفت: سعودی‎ها درک کرده‌اند جهان در حال یک تحول جدی و جدید است. پیش بینی می‌کنند وضعیت نظم نوین جهان و هندسه قدرت دیگر تک قطبی نخواهد بود و بر یک محور نخواهد چرخید. مسئله بعدی وضعیت آمریکا و چین در منطقه است. چینی‌ها با انجام میانجیگری در از سرگیری روابط تهران- ریاض دستاورد بزرگی به دست آوردند. ایران و عربستان دو قدرت منطقه‌ای هستند و نفوذ راهبردی در غرب آسیا دارند. خب،  چین با اقتدار اقتصادی که دارد و از جایگاه وزین بین‌المللی برخوردار است، میانجیگری میان ایران و عربستان را انجام داد و در این زمینه موفق شد. این موضوع نشان می‌دهد که نقش چین دارد به تدریج بر نقش آمریکا ( در منطقه ) چیره می‌شود.

افقهی گفت: نکته مهم دیگر این است که پس از توافق ایران و عربستان، رژیم صهیونیستی چه وضعیتی خواهد داشت؟ آیا عربستان در مسیر عادی سازی روابط با تل آویو گام بر خواهد داشت؟ یانه،  فعلا دست به دست می‌کند تا ببیند نتیجه توافق چه خواهد شد و مفاد این توافق عملا عربستان را از یک چیز پر درد سری مثل عادی سازی با رژیم صهیونیستی و پایبند بودن به معاهده «ابراهام » بی‌نیاز می‌کند یا نه ؟ خب، این هم نکته خیلی مهمی است.

این تحلیلگر تحولات غرب آسیا با بیان اینکه قبل از توافق اخیر تهران- ریاض، سعودی‌ها خیلی دست به ماجراجویی می‌زنند، اظهار داشت: آنان بر اختلافات مذهبی و سوژه‌های قومی نژادی تکیه می‌کردند. گروه‌ها را مسلح می‌کردند. اکنون قرار شده دیگر این مسائل نباشد و این به معنای شکست عربستان است لذا مسائلی که مطرح شد مهم ترین نکات درباره توافق ایران و عربستان است و باید منتظر باشیم و ببینیم دو طرف چه کار خواهند کرد و بین دو رقیب چه مطالب مهمی رد و بدل خواهد شد.

وی درباره چرایی استقبال بسیاری از کشورهای منطقه از توافق ایران عربستان و نگرانی رژیم صهیونیستی از این توافقنامه گفت: علت استقبال این است که جهان در یک بحران خطرناک به سر می‌برد. بحث اوکراین و احتمال زمستان سرد اتمی ، احتمال درگیری جنگ جهانی سوم دور از ذهن نیست، گرچه خیلی هم نزدیک نیست لذا بسیاری از کشورهای نفس ‌ایشان را در سینه  حبس کرده و نگران هستند که بعد از بحران اوکراین چه خواهد شد؟ برنده این جنگ ( اوکراین ) کدام طرف است؟ اگر بناست نظام چند قطبی در جهان شکل بگیرد، هندسه قدرت در این نظام به چه صورت تقسیم خواهد بود؟ ما که در منطقه غرب آسیا قرار داریم باید جایگاه خودمان را تعریف کنیم. به نظرم عربستان سعودی هم متوجه این موضوع شده و هر کشوری خودش را آماده این نظام چند قطبی می‌کند و به دنبال همپیمانان و شرکای خودش هست.

افقهی با تاکید بر اینکه جهان خواهان آرامش است ،گفت: آمریکایی‌ها بطور نیش گونه توافق اخیر تهران- ریاض را تائید کردند که بله ما همواره دنبال برقراری آرامش هستیم البته آنان بیشتر روی  مسئله یمن تمرکز کردند چون می‌ترسند دوباره میان حوثی‌ها و سعودی‌ها درگیری بشود و چاه‌های نفتی عربستان هدف حملات موشکی و پهپادی یمنی ها قرار بگیرند.

انگیزه‌های عربستان از همگرایی با ایران/ اسرائیل بزرگترین بازنده توافق تهران و ریاضعطوان: توافق ایران و عربستان به‌معنای پایان سلطه‌گری آمریکا و غرب در منطقه است

وی درباره نگرانی تل آویو از توافق ایران و عربستان گفت: رژیم صهیونیستی امید داشت یک ائتلاف عربی - صهیونیستی- آمریکایی ایجاد شود بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی توافق ایران و عربستان را یک مصیبت بزرگ برای اسرائیل خواند. در حقیقت،  تل‌آویو می‌خواست از این آب گل آلود ( تیرگی روابط تهران ریاض ) برای خودش ماهی بگیرد.

این کارشناس تحولات غرب آسیا درباره تاثیرات توافق تهران ریاض بر کانون‌های تنش در منطقه گفت: یکی از مسائل وقت‌گیر مذاکرات پرونده‌های منطقه بود که در راس آن بحران یمن قرار داشت. سعودی‌ها حتی بعضی وقت‌ها ترجیح می‌دادند اول مسائل یمن حل شود و اینکه تهران چه کمکی می‌تواند بکند، بعد به مسائل دو طرفه بپردازند. خب، ایران سعی می‌کرد وارد این مطلب نشود و این موضوع را به عهده گفت‌وگوی یمنی- یمنی گذاشت ولی چنانچه مسئله جدی باشد که جدی هم است و سعودی‌ها دیگر نمی‌خواهند جنگ ادامه پیدا کند و از این واهمه دارند که دیگر نتوانند وضعیت خودشان در منطقه تحکیم کنند. اولین پرونده یمن خواهد بود. به هرحال، محمد عبدالسلام رئیس هیئت مذاکره کننده یمن از توافق ایران و عربستان استقبال کرد.

وی دیگر پرونده غرب آسیا را موضوع انتخاب رئیس جمهوری در لبنان دانست و گفت: سعودی‌ها در این زمینه کارشکنی می‌کردند. « سلیمان فرنجیه» برای احراز پست ریاست جمهوری لبنان مورد تائید حزب الله است. شاید با توافق اخیر تهران- ریاض گره انتخاب ریاست جمهوری لبنان باز شود.

افقهی درباره رویکرد کشورهای عربی در از سرگیری روابط با سوریه گفت: مسئله ، بازگشت سوریه به اتحادیه عرب نیست اکنون کشورهای عربی دارند نمایندگان خود را به دمشق اعزام می‌کنند. یعنی تمام کشورها به جزء قطر در این حادثه زلزله اخیر سوریه در قالب هیئت‌های پارلمانی به دمشق رفتند و با «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه دیدار و گفت‌وگو کردند. چند روز قبل هم رئیس جمهور تونس رسما اعلام کرد این کشور روابط دیپلماتیک خود را در سطح سفیر با دمشق از سرمی‌گیرد لذا بحث بازگشت سوریه به اتحادیه عرب یک بحث است و بحث بازسازی سوریه و نقش کشورهای عربی در کمک به یک کشور سه بار زلزله زده شده (زلزله تروریست‌ها، زلزله قانون سزار و زلزله طبیعت)  یک بحث دیگری است . در مجموع به نظر می‌رسد پرونده  سوریه حل و فصل خواهد شد.

این تحلیلگر تحولات سیاسی جهان عرب درباره تاثیر توافق تهران - ریاض بر پرونده عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی به ویژه در حوزه  کشورهای همجوار ایران گفت: تل آویو آنقدری که بر روی عادی سازی روابط با ریاض امیدوار بود به عادی سازی مناسبات با بحرین و امارات امیدوار نبود. اکنون باید ببینیم با این آشتی که می‌خواهیم با سعودی‌ها برقرار کنیم، سفارتخانه‌ها بازگشایی و توافقنامه‌های بزرگی امضاء شود، هنوز ریاض اصرار دارد ، اقدام به عادی سازی روابط با تل آویو کند یا خیر. اگر می‌خواهد از موضع قدرت است چون ایران را در کنار خودش دارد ، یا نه نیازی به هزینه کرد سنگینی ندارد تا دامن خود را به چنین ننگی آلوده کند. به هرحال، باید منتظر بود و دید که سعودی‌ها چه تدبیری می‌اندیشند و آیا تحت فشار آمریکا و رژیم صهیونیستی اقدام به عادی سازی روابط خواهند کرد یا خیر؟

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: اخبار عربستان سعودی توافق ایران و عربستان عادی سازی روابط سرگیری روابط تحولات غرب آسیا رژیم صهیونیستی توافق ایران توافق تهران توافق اخیر خواهد شد سعودی ها حل و فصل تل آویو گفت وگو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۱۶۰۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معامله ریاض – واشنگتن به مویی بند است

سایت خبری – تحلیلی المانیتور در تازه‌ترین گزارش درباره معامله بزرگ جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده بین عربستان سعودی و اسرائیل نوشت: پس از جلوگیری از درگیری منطقه‌ای با جمهوری اسلامی ایران، دولت بایدن اکنون خود را وابسته به توافق آتش بس بین حماس و اسرائیل برای نجات استراتژی خود در خاورمیانه می‌بیند.

به گزارش جماران، اجزای لازم برای یک پیمان دفاعی تاریخی ایالات متحده با عربستان سعودی تقریبا فراهم شده است؛ توافقی که به عادی سازی روابط ریاض با دولت یهود کمک می‌کند و بنابراین، امکان جریان متقابل سرمایه و همکاری نظامی را فراهم می‌کند که می‌تواند ایران را بیشتر منزوی کند.

فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی روز دوشنبه در نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض گفت: «در مورد توافقات دوجانبه بین پادشاهی سعودی و ایالات متحده، ما بسیار بسیار به پایان نزدیک هستیم و بیشتر کار‌ها قبلا انجام شده است.» آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز آن را تکرار کرد.

جزییات پیمان مورد نظر آمریکا و عربستان سعودی علنی نشده است. آنچه که از طریق منابع دیپلماتیک به رسانه‌ها درز داده شده نشان می‌دهد که این توافق چیزی شبیه ماده ۵ معاهده ۱۹۶۰ ایالات متحده با ژاپن که ایالات متحده را متعهد می‌کند در صورت حمله به ژاپن از این کشور دفاع کند را در دل خود ندارد. اما احتمالاً فراتر از متن توافق‌های موجود میان واشنگتن و کشور‌های عربی خلیج فارس است که برخی از آن‌ها متحد اصلی غیرناتو واشنگتن محسوب می‌شوند است. در توافق‌های فعلی صرفا بندی درباره ضرورت مشورت در مورد گام‌های دفاعی به چشم می‌خورد.

با این حال، سنگ بنای مورد نیاز برای دستیابی به موافقت کنگره برای توافق پیشنهادی، عادی سازی عربستان با اسرائیل است که همچنان مبهم باقی مانده است. یکی از خواسته‌های کلیدی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، تعهد رهبران اسرائیل به برداشتن گام‌های برگشت ناپذیر به سوی تشکیل کشور فلسطین – است که هنوز برآورده نشده است. مقامات آمریکایی می‌گویند رسیدن به این هدف، مستلزم پایان جنگ در غزه است.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، که با فشار داخلی شدید مواجه است، بیش از آنکه به فلسطینی‌ها امتیاز بزرگی بدهد، به دنبال پایان دادن به حیات حماس است. نتانیاهو این هفته وعده خود را برای اعزام ارتش اسرائیل به رفح "با یا بدون" توافق آتش بس تکرار کرد.

دولت بایدن همه راه‌ها را برای جلوگیری از آن انجام می‌دهد، در حالی که فشار بر حماس برای پذیرش فوری آخرین پیشنهاد آتش‌بس را مضاعف می‌کند.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز سه شنبه در پاسخ به این سوال که آیا دولت برنامه B دارد یا خیر، به خبرنگاران گفت: «فقط باید یک توافق وجود داشته باشد. اگر بتوانیم آتش‌بس به دست آوریم، می‌توانیم چیزی پایدارتر به دست آوریم، سپس شاید به درگیری پایان دهیم و با پروژه عادی‌سازی پیش برویم. اما همه این پروسه باید با یک معامله شروع شود.»

به نظر می‌رسد که دولت بایدن برای به نتیجه رساندن مذاکرات جاری و رسیدن به سنگ بنای معامله مدنظر، از هر گونه اقدام تنش آفرین و تحریک کننده اسرائیل خودداری می‌کند. اوایل این هفته، وزارت امور خارجه از تحریم چهار واحد امنیتی اسرائیل که به نظر می‌رسید قوانین بشردوستانه بین‌المللی را به شدت نقض کرده‌اند، خودداری کرد، چیزی که برخی آن را آخرین ژست آشتی‌جویانه در قبال دولت نتانیاهو تعبیر کردند.

بلینکن روز سه‌شنبه برای نزدیک به سه ساعت با نتانیاهو دیدار کرد تا برای ارسال کمک‌های بشردوستانه بیشتر به غزه و پرهیز از تهاجم ره رفح که رئیس پنتاگون می‌گوید اسرائیل به اندازه کافی برای آن آماده نیست به او هشدار داده باشد. یک منبع مطلع در مورد این دیدار گفت که این دیدار برای طرف آمریکایی خوب پیش نرفت، اما جزئیاتی ارائه نکرد.

اکنون همه چیز به دستیابی حماس و اسراییل به یک توافق آتش بس بستگی دارد تا فشار بر دولت اسرائیل را به امید سازش در آینده کاهش دهند.

مقامات پیشین امنیت ملی آمریکا به المانیتور گفتند که به نظر می‌رسد پیشنهاد بلینکن در اوایل این هفته مبنی بر اینکه ایالات متحده و عربستان سعودی در حال آماده کردن توافقنامه دفاعی دوجانبه خود هستند، با هدف جلب نظر رهبران اسرائیلی بوده است، نه نشان‌دهنده هرگونه پیروزی قریب‌الوقوع برای واشنگتن.

عربستان سعودی مدتهاست که به دنبال دسترسی بیشتر به تسلیحات پیشرفته ایالات متحده، از جمله دفاع هوایی و موشکی، و کاهش کنترل صادرات ایالات متحده بر روی تراشه‌های پیشرفته مورد استفاده برای توسعه سیستم‌های هوش مصنوعی بوده است. ممکن است یک توافق دوجانبه موقت به عنوان یکی از راه‌های محدود کردن نفوذ استراتژیک چین بر ریاض تا زمانی که دولت آینده اسرائیل آماده ارائه امتیازاتی به فلسطینیان باشد، تلقی شود.

یکی از مقامات ارشد سابق آمریکایی می‌گوید که راه‌هایی وجود دارد که می‌توان چنین توافقی را بدون نیاز به تصویب سنا پیش برد. دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ به قطر موقعیت متحد اصلی غیر ناتو اعطا کرد و سال گذشته یک توافق راهبردی گسترده با بحرین امضا کرد که به منامه اجازه دسترسی ممتاز به اشتراک اطلاعات، دفاع موشکی و همکاری در زمینه هوش مصنوعی را داد. یکی از مقامات ارشد کاخ سفید در آن زمان از توافق اخیر به عنوان «الگو» یی برای منطقه یاد کرد.

اما دیگر مقامات سابق امنیت ملی در مورد این گزینه تردید دارند. هر پیمانی که متضمن تضمین‌های دفاعی ایالات متحده و انتقال تسلیحات عمده برای عربستان سعودی باشد، مستلزم کسب مجوز از جانب کنگره است. از سوی دیگر تحقق درخواست محمد بن سلمان برای برخورداری عربستان از پروسه غنی‌سازی کامل هسته‌ای، نگرانی‌های آمریکا در مورد اشاعه تسلیحات هسته‌ای را به همره دارد. در غیاب عادی سازی رابطه عربستان با اسرائیل، جمهوری خواهان سنا احتمالاً این توافق را برای ایالات متحده ناکافی می‌دانند.

جاناتان لرد، مدیر برنامه امنیتی خاورمیانه در مرکز امنیت جدید آمریکا در واشنگتن می‌گوید: بخش بزرگی از این توافق میان عربستان و آمریکا از لحاظ سیاسی و استراتژیک مربوط به عادی سازی رابطه ریاض با اسرائیل بود. بدون آن، دولت بایدن احتمالاً باید عربستان سعودی را متقاعد کند که با واگذاری امتیازات اضافی موافقت کند تا شاید بایدن بتواند با دست پرتر اعضای کنگره را با خود همراه سازد. یکی از این امتیاز‌ها می‌تواند محدودیت‌های گسترده‌تر بر همکاری امنیتی عربستان و چین و تعهد عمیق مقامات سعودی برای ادغام نظامی با دیگر شرکای آمریکایی در منطقه باشد.

مقامات سعودی حداقل به طور علنی هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه ولیعهد مایل است به چیزی کمتر از تضمین‌های کامل دفاعی ایالات متحده و راهی برای تشکیل کشور مستقل برای فلسطینیان رضایت دهد، بروز نداده اند. یک مقام منطقه‌ای آشنا به مذاکرات به المانیتور گفت که پذیرش هر چیزی جز این «برای ریاض بسیار دشوار خواهد بود».